Anna Kahan: "Dziennik Anny Kahan. Siedlce 1914-1916"

Książka składa się z trzech części. Pierwsza to Dziennik napisany przez Annę Kahan, podczas gdy mieszkała w Siedlcach. Kolejne to wspomnienia Moje pierwsze sześć lat w Ameryce oraz autobiograficzne opowiadanie – Moi rodzice uciekli z domu w dwa miesiące po ślubie.

Autorka - Chana (Anna) Kahan urodziła się w Siedlcach w 1901 roku. Jej ojciec, Abraham Hersz Kahan, był rzeźnikiem, współwłaścicielem jatki. Matka, Rojza z Lubelskich, zajmowała się wychowaniem pięciorga dzieci: Brachy, Chany (Anny), Chaima Lejba, Aarona i Sary. Rodzina mieszkała przy ulicy Jatkowej 8 (obecnie Czerwonego Krzyża).

Po ukończeniu trzech klas rosyjskiej szkoły miejskiej, Chana zamierzała kontynuować naukę w gimnazjum, jednak jej rodzice nie mogli sobie pozwolić na opłacenie czesnego. W wieku 10 lat rozpoczęła pracę w zakładzie kapeluszniczym Ajzensztadta przy ulicy Warszawskiej 24 (obecnie J. Piłsudskiego). Jako dziewczynka czytała bardzo dużo w jidysz, po polsku i rosyjsku. Po wybuchu I wojny światowej rozpoczęła pisanie dziennika w języku jidysz. Dziennik ten obejmuje okres od 31 grudnia 1914 roku do 26 września 1916, czyli do wyjazdu Anny z jej siostrą Brachą do Ameryki. Chana opisuje w nim: życie codzienne niezamożnej rodziny żydowskiej w Siedlcach, wydarzenia wojenne, których była świadkiem, stosunki pracy w zakładzie kapeluszniczym, życie towarzyskie i kulturalne jej kręgu młodzieży oraz dzieli się wrażeniami z czytanej literatury.

Po przyjeździe do Ameryki, Anna ciężko pracowała w zakładach kapeluszniczych w Nowym Jorku, a wieczorami uczyła się angielskiego. Anna wyszła za mąż za Harry’ego Safrana. Jej syn, Bernard Safran (1924–1995) był znanym artystą malarzem amerykańsko-kanadyjskim, córka Rhoda Newman – bibliotekarką w Bibliotece Kongresu USA w Waszyngtonie. W książce zamieszczone jest jej Posłowie.

Anna Safran-Bially udzielała się literacko jako poetka i powieściopisarka. Wydała cztery tomy poezji w jidysz i powieść w języku angielskim. Jej utwory były drukowane w periodykach i antologiach poezji żydowskiej w USA. Pełną bibliografię tych utworów, opracowaną przez Michaela Halbera, zamieszczamy w niniejszej publikacji. W 1978 roku Anna Kahan przetłumaczyła swój siedlecki Dziennik z jidysz na angielski. Opublikowano go w 1983 r. w roczniku „YIVO”. Anna zmarła w 1993 r.

Po licznych dyskusjach postanowiono przetłumaczyć nie tylko Dziennik 1914–1916, ale również zbiór wspomnień Moje pierwsze sześć lat w Ameryce oraz autobiograficzne opowiadanie – Moi rodzice uciekli z domu w dwa miesiące po ślubie. Taki układ podyktowany jest chronologią powstawania dzieł.

Teksty Moje pierwsze sześć lat w Ameryce oraz Moi rodzice uciekli z domu w dwa miesiące po ślubie zostały napisane w języku angielskim i nie były dotychczas publikowane.

Moje pierwsze sześć lat w Ameryce zawiera wspomnienia z lat 1916–1922 z dopiskiem w rękopisie To, co pamiętam (I remember), gdyż taki kształt literacki przyjęły, gdy autorka miała ok. 70 lat. Bazowała na wcześniejszych publikacjach tych wspomnień, które ukazały się w odcinkach w gazetach w jidysz na terenie USA.

Natomiast opowiadanie Moi rodzice uciekli z domu w dwa miesiące po ślubie powstało, gdy autorka miała ok. 90 l at. Z ostało podyktowane przez autorkę jej opiekunce w Domu Opieki.

Przypisy w wydaniu polskim opracował Edward Kopówka we współpracy z Michaelem Halberem i Moniką Konopką. Anna Kahan, by oddać ówczesne realia, posługiwała się w tekstach angielskich słowami zaczerpniętymi z języków: polskiego, jidysz, hebrajskiego, rosyjskiego i niemieckiego.

Autorka używała też polskich słów. W oryginale Dziennika, który był napisany w jidysz, w transkrypcji polskiej, w pozostałych tekstach w transkrypcji angielskiej.

W Siedlcach do tej pory istniała jedna praca poświęcona okresowi I wojny światowej – Wspomnienia z okupacji niemieckiej 1915–1918 Anny Kuć-Staniszewskiej, wydane w 1939 r. Autorka opisała te lata z perspektywy urzędnika Magistratu. Anna Kahan przedstawia na kartach swojego Dziennika te same lata, ale pokazała je oczami młodej żydowskiej nastolatki, wchodzącej w dorosłe życie w okresie brutalnej wojny. Mamy nadzieję, że książka ta znajdzie szerokie grono odbiorców, bo choć dotyczy Siedlec, to kwestie w niej poruszane są uniwersalne.

liczba stron: 412

oprawa: miękka (książka dostępna jest również w oprawie twardej)

format: 24x17,1 cm

miejsce i rok wydania: Siedlce 2012

przesyłki zagraniczne/Publishing house tutajteraz offers direct shipping to many of our customers in the European Union. To know the exact shipping charges and all detalis please do not hesitate to contact us: stowarzyszenie.tutajteraz@gmail.com

Price €7, add €5 to your order to pay for postage and packing.